Stendhal Czerwone i czarne t1 (pdf)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jakiś dziesiątek seminarzystów żył w aureoli świętości, miewali widzenia jak święta Tere-sa i święty Franciszek, wówczas gdy wystąpiły u niego stygmaty na górze Vernia, w Apeni-nach.Ale to była wielka tajemnica, którą ich przyjaciele ukrywali.Ci biedni młodzi wizjone-rzy byli prawie zawsze w infirmerii.Setka innych łączyła z niezłomną wiarą niestrudzonąpilność.Zapracowywali się aż do choroby, bez wielkich rezultatów.Paru wyróżniało sięistotnymi zdolnościami, między innymi niejaki Chazel; ale Julian czuł do nich odrazę, i wza-jemnie.Reszta seminarzystów to byli nieokrzesani chłopcy kujący łacińskie wyrazy, których led-wie rozumieli znaczenie.Prawie wszystko chłopscy synowie, którzy woleli zarabiać na chleblichą łaciną niż pracą na roli.Na podstawie tych spostrzeżeń Julian od pierwszych dni oddałsię nadziei rychłych triumfów. W każdej służbie trzeba ludzi inteligentnych powiadał so-bie ostatecznie ktoś musi coś robić.Pod Napoleonem byłbym sierżantem; między tymiprzyszłymi proboszczami będę wielkim wikariuszem. Wszyscy ci nieboracy myślał dalej od dzieciństwa chodzący w kieracie, żyli aż doprzybycia tutaj zsiadłym mlekiem i czarnym chlebem.W domu jadali mięso ledwo kilka razyna rok.Podobni żołnierzom rzymskim, którym wojna zdawała się odpoczynkiem, ci nieokrze-sani chłopi oczarowani są rozkoszami seminarium.W tępych ich oczach Julian czytał zawsze zwierzęce zaspokojenie po obiedzie, a oczeki-wanie przed obiadem.Oto ludzie, wśród których trzeba mu się wybić! Ale czego Julian niewiedział, czego nie zdradzono przed nim, to że być pierwszym we wszelkich kursach do-gmatyki, historii kościelnej etc.było w ich oczach jedynie grzeszną pychą.Od czasu Woltera,od czasu rządu dwu Izb, będącego w gruncie jedynie n i e u f n o ś c i ą i o s o b i s t y mdociekaniem, co zaszczepia w sercach ludów zły nałóg nieufności, Kościół we Francji zrozu-miał pono, że książki są jego prawdziwym wrogiem.Pokora serca jest wszystkim w jegooczach.Triumfy w naukach, nawet duchownych, są mu podejrzane, i słusznie.Któż prze-szkodzi wybitnej inteligencji przejść do przeciwnego obozu, jak Siey�s albo Gr�goire? Wy-straszony Kościół czepia się papieża jako jedynej deski zbawienia.Jeden papież może siępokusić o sparaliżowanie ducha krytyki i za pomocą wspaniałych ceremonii swego dworuusypia znudzone i chore dusze światowców.Na wpół przenikając te prawdy, którym wszelako każde słowo w seminarium sili się prze-czyć, Julian popadł w głęboką melancholię.Pracował wiele, starając się szybko nauczyć rze-czy użytecznych dla księdza, a fałszywych i bezwartościowych w jego własnych oczach.Są-dził, że to jest wszystko, co ma do roboty. Czyżby już wszyscy o mnie zapomnieli? myślał.Nie wiedział, że ksiądz Pirard otrzy-mał i rzucił w ogień kilka listów z pieczątką z Dijon, w których mimo nienagannej formyprzebijała namiętna miłość, walcząca widocznie z ciężkimi wyrzutami. Tym lepiej pomy-ślał ksiądz Pirard przynajmniej kobieta, którą kochał ów młody człowiek, nie jest bezbożni-cą.Jednego dnia dostał się w ręce księdza Pirard list wpółzatarty łzami: było to wiekuiste po-żegnanie.Wreszcie pisała ta osoba do Juliana niebo pozwoliło mi w swojej łasce znienawidzić,nie sprawcę mej winy, on będzie dla mnie zawsze najdroższą istotą, ale samą winę.Ofiaraspełniona, drogi mój.Jak widzisz, nie przyszło mi to bez łez.Dobro istot, wobec którychmam obowiązki, istot, które Ty tak kochałeś, przeważyło.Bóg sprawiedliwy, lecz straszny,nie będzie mścił się na nich za zbrodnie matki.%7łegnaj, Julianie, bądz sprawiedliwy dla ludzi.104Koniec był ledwie czytelny; pisząca przesyła Julianowi adres w Dijon, mimo iż spodziewasię, że Julian nigdy nie odpowie lub też odpowie w słowach, które kobieta odrodzona dlacnoty będzie mogła czytać bez rumieńca.Melancholia Juliana, złączona z lichym pożywieniem, jakiego dostarczał przedsiębiorcaobiadów po 85 centymów, zaczęła podkopywać jego zdrowie, kiedy jednego rana Fouqu�zjawił się nagle w pokoju. Wreszcie mnie wpuścili.Byłem, nie wymawiając, pięć razy w Besan�on, aby cię zoba-czyć.Ani dudu.Posadziłem kogoś na czatach u bramy: czemuż ty, u kaduka, nigdy nie wy-chodzisz? Nałożyłem sobie próbę. Bardzoś zmieniony.Ostatecznie rad jestem, że cię widzę.Dwa nadobne talary przeko-nały mnie, że jestem głupiec, iżem ich nie ofiarował za pierwszą wizytą.Gawęda przeciągała się w nieskończoność.Naraz Julian zmienił się na twarzy, kiedyFouqu� powiedział: Ale, ale, czy wiesz? Matka twoich wychowanków popadła w ostateczną dewocję.Mówił to swobodnym tonem, który sprawia tak osobliwe wrażenie na duszy owładniętejnamiętnością, kiedy ktoś potrąci nieświadomie jej najdroższe uczucia. Tak, mój drogi, w dewocję najcięższego kalibru.Powiadają, że odbywa pielgrzymki.Alena wiekuisty wstyd księdza Maslon, który tak długo szpiegował biednego księdza Ch�lan,pani de R�nal odprawiła go z kwitkiem.Spowiada się w Dijon albo w Besan�on. Bywa w Besan�on! zawołał Julian oblewając się pąsem. Dość często odparł Fouqu� zdziwiony. Masz przy sobie Constitutionnel? Co? odparł Fouqu�. Pytam, czy masz Constitutionnel? powtórzył Julian najspokojniej w świecie. Sprze-dają go tu po trzydzieści su za numer. Jak to! liberalizm nawet w seminarium! wykrzyknął Fouqu� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki