vademecum+maturzysty+ +geografia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wydobycie soli koncentruje się w obszarze wielkopolsko (Kłodawa) - kujawskim (Inowrocław, Wapno, Mogilno).W Kłodawie i w rejonie Zatoki Puckiej występuje sól potasowa; złoża te nie są eksploatowane.Ze względu na wielkość zasobów możliwości eksploatacji soli w Polsce są nieograniczone.W Niecce Nidziańskiej występują złoża gipsu, a w okolicach Lwówka Śląskiego - anhydrytu.Surowce te mogą być wykorzystywane jako źródło siarki.SUROWCE SKALNEPolska jest krajem bardzo zasobnym w surowce skalne.Udokumentowane zasoby tych surowców wynoszą 43 mld ton, a zasoby szacunkowe kilkaset mld ton.Surowce skalne są wykorzystywane przez przemysł materiałów budowlanych, szklarski, ceramiczny, cementowy, wapienniczy i inne.Do podstawowych skał budowlanych pochodzenia magmowego należą granity, bazalty, porfiry, melafiry i andezyty.Wśród skał osadowych największe znaczenie mają piaskowce, gips, piaski, żwiry, iły i gliny.Granity stosuje się głównie w budownictwie drogowym, a w pewnym stopniu również w budownictwie monumentalnym.Wydobywa się je głównie w kamieniołomach Strzegomia i Strzelina na Dolnym Śląsku.Nie eksploatowane złoża granitów występują w Tatrach.Bazalt jest wykorzystywany głównie jako tłuczeń w budownictwie kolejowym (mała porowatość tej skały powoduje iż nie wchłania ona wody, co zapewnia dłuższą trwałość zwłaszcza drewnianych podkładów) oraz drogowym.Największe kamieniołomy bazaltu występują w Sudetach i na Przedgórzu Sudeckim: Zgorzelec, Lubań, Jawor, Złotoryja, Niemodlin.Podobne przeznaczenie mają porfiry i melafiry wydobywane w rejonie dolnośląskim (Nowa Ruda, Wałbrzych, Kamienna Góra) oraz krakowskim (na południe od Krzeszowic).Piaskowce są stosowane jako płyty wykładzinowe oraz jako tłuczeń.Duże złoża piaskowców występują w Sudetach, Karpatach i Górach Świętokrzyskich.Dobrym materiałem budowlanym i drogowym są kwarcyty występujące w paśmie Łysogór.Marmury, stosowane jako materiały ozdobne, są eksploatowane w rejonie Chęcin, Kielc, w Dębniku pod Krakowem, w okolicach Nysy i w Kotlinie Kłodzkiej.W całej Polsce eksploatuje się złoża żwirów, piasków, iłów i glin; wykorzystuje się również głazy narzutowe.Materiały te są stosowane w budownictwie drogowym, mieszkaniowym i przemysłowym.W przemyśle porcelano wo-faj anso wy m wykorzystywany jest kaolin, gliny i iły ceramiczne.Największe złoża tych surowców występują w okolicach Bolesławca, Lubania, Strzegomia i Strzelina na Dolnym Śląsku.Gliny ceramiczne występują w wielu miejscach w Polsce.Największe złoża wapieni oraz margli występują na Wyżynie.Śląskiej, w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, na Wyżynie Lubelskiej, w okolicach Opola oraz w niewielkich ilościach na Kujawach.Wapienie znajdują zastosowanie głównie jako surowiec do produkcji cementu, wapna, a także jako topniki w hutnictwie żelaza, a w przemyśle chemicznym są wykorzystywane do produkcji sody i karbidu.Coraz większe zastosowanie w budownictwie znajduje gips.Duże zasoby występują w Niecce Nidziańskiej.Podstawowym surowcem w przemyśle szklarskim są piaski kwarcowe.Duże złoża tego surowca występują w okolicach Tomaszowa Mazowieckiego, Bolesławca, Żar, Sandomierza, Wyszkowa i Wołomina koło Warszawy.3.4.PRZEMYSŁ ENERGETYCZNYPolska należy do ważnych producentów paliw w świecie.Podstawo- ] wym źródłem energii pierwotnej w Polsce są paliwa stałe: węgiel j kamienny i brunatny.Wynika to z faktu posiadania dużych zasobów i tych paliw przy niedoborze węglowodorów ciekłych i gazowych.Polska j od wielu lat należy do dużych producentów surowców energetycznych; w 1997 r.kraj nasz dostarczał około 1,1% surowców energetycznychświata, co stawiało nas na 19 miejscu w świecie i 6 w Europie.Polska ma 4,4% udziału w wydobyciu surowców energetycznych Europy, a węgla kamiennego aż 23% i brunatnego 10%.W Polsce na l tyś.dolarów wytworzonego dochodu narodowego zużywa się 20-50% więcej energii niż w krajach rozwiniętych gospodarczo [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki