Artur Walenty Hausner Emigracja polska w Ameryce w czasie obecnej wojny

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przytem zwróciłem uwagę, że nadzwyczaj�nie doniosłe miałoby znaczenie, gdyby zamiast pieniędzy na rzeczSamarytanina przysyłała do kraju nabyte w Ameryce środki opa�trunkowe i lecznice.Do tego życzenia chętnie się zastosowałai zaraz wysłała 21 pak, które z końcem 1915 r.do Komitetu Sa�marytańskiego nadeszły.Tak przedstawia się działalność Komitetu p.Kochańskiej,która, jak to już powiedziałem, w jesieni 1915 r.miała wydaćnader pożądane owoce.W tym to czasie, w okresie największego rozwoju komitetup.Kochańskiej, poprzedzony głosami prasy amerykańskiej i an�gielskiej zjawia się p.Paderewski w N.-Yorku.42I G N A C Y P A D E R E W S K IInformowana telegraficznie prasa opisywała szczegółowo pracep.Paderewskiego, kiedy jeszcze był w drodze do Ameryki.Pi�sano, że w Paryżu utworzył komitet zapomogowy z prezesemp.Izwolskim i jego małżonką na czele, że takisam komitet utwo�rzył w Londynie, również pod prezesurą ambasadora rosyjskiego.Nie chciałem wierzyć, by p.Paderewski tak dalece nie oryento-wał się w sprawach polskich, by mógł na tak politycznie ważnestanowisko z lekceważeniem naszych uczuć zapraszać Izwolskiego,znanego, nieprzejednanego wroga i nieprzebierającego w środ�kach w walce z Polakami urzędnika rosyjskiego.Przecież w Polsceznany był Izwolski z tego, że zabroniono mu wstępu do muzeówwatykańskich, ponieważ jak barbarzyńca fałszował i niszczył bez�cenne dokumenty dawnej Polski, świadczące o przewadze naszejkulturalnej nad Rosyą.Pozatem sam fakt powołania tak ekspono�wanej politycznie osobistości nie świadczył także o zoryentowaniusię p.Paderewskiego w akcyi zamierzonej.Bo jakkolwiek społe�czeństwo amerykańskie w opinii swej sympatyzuje z aliantami,to przecież w Ameryce każdy zna Rosyę.Nie zapomniano wszakżeprac Kennan a, który z iście amerykańską sumiennością i bez�stronnością odtworzył ponury obraz rosyjskiego życia.Rosya i jejwięzienia, w kórych beznadziejnie ginęli synowie wszystkich lu�dów , krwią i żelazem złączonych w tiurmie rosyjskiej, stanęław jaskrawem świetle artykułów tegoż autora, zamieszczanych popismach amerykańskich w 1915 r.W Ameryce odróżnia się dośćszczegółowo Francyę i Anglię od ich sprzymierzeńca, Rosyi.Wy�sunięcie więc przez p.Paderewskiego przedstawiciela Rosyi naczoło komitetu było krokiem, co najmniej, niepolitycznym.Niewierzyłem w to, aż do chwili, gdy p.Paderewski zjawił się nagruncie amerykańskim, i w interwiewie z amerykańskimi dzienni�karzami potwierdził podane telegraficznie wiadomości.W Paryżu przeciwko powołaniu Izwolskiego na prezesa Ko�mitetu gorąco zaprotestowała p.Curie - Skłodowska, piętnującz oburzeniem ten czyn, ugodową i służalczą politykę tego stron�nictwa, do którego p.Paderewski należy, mianowicie narodowejdemokracyi.Kwalifikacyi politycznych p.Paderewskiego nie znam i niewiem, czy jakiekolwiek przedstawicielstwo w Polsce mandatem43w tym kierunku p, Paderewskiego obdarzyło.Mimo to p.Pade�rewski z misyi swej samarytańskiej zrobił akcyę wybitnie poli�tyczną.Zastrzegł się wprawdzie, że polityki nie robi, głosił je�dnak, że przemieniła się dusza Rosyanina, że odnosi się z bo-skiem uczuciem litości do Polaków".Odezwa Mikołaja Mikołaje-wicza według p.Paderewskiego znalazła odzew w 25-u milionachserc polskich.Angielskim dziennikom oświadcza w imieniu narodu polskiego: Obietnica ta (odezwa Mikołaja Mikołajewicza) trafiławprost do serca każdego z dwudziestu pięciu milionów mychrodaków.Usunęła wszelkie powątpiewanie, które mogło istniećw umysłach Polaków z pod pruskiego i austryackiego zaboruwzględem celu, o który walczą sprzymierzeni, a którym jestzasada narodowości, za którą cierpieliśmy przez wiele stuleci (!).Jedna rzecz zaś wznosi się ponad wszystko, o której uczuciezmusza mnie wspomnieć, a mianowicie ws pani ał e pano�wani e nad s obą i zachowani e s i ę Ros yan w Pol �s ce [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki