LEKSYKON TEOLOGICZNY

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W jedynym miejscu w Nowym Testamencie, w którym pojawia sięto słowo, św.Paweł doradza załodze miotanego burzą okrętu w drodze na Maltę (Dz 27, 9, 22).Onsam, św.Piotr i św.Bamaba zachęcają różnych słuchaczy (Dz 2, 40; 11, 23; 14, 22).Parenetyczneustępy pojawiają się w listach św.Pawła (zob.Rz 6, 1-4; 1 Kor 5, 7-8; Kol 3, 1-4), czasami jako wykazyuczynków cnotliwych (np.Rz 12, 1-21) albo wad (Rz 13, 13).Pareneza może być ogólna (jak to bywapod koniec większości listów św.Pawła) albo skierowana na poszczególne sprawy (1 Kor 11, 17-22.27-34).Zob.teologia moralna.Parrezja (gr. odwaga w mówieniu ).Pozbawiona bojazni otwartość, z jaką apostołowie głosili publicz-nie orędzie ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Chrystusa mimo więzienia i grożącej im kary, a nawetśmierci (zob.Dz 2, 29; 4, 13.29.31; 28, 31).Zw.Paweł ukazuje tę otwartość w postępowaniu ze wspólno-tami (2 Kor 7, 4).Chrześcijanie powinni się odznaczać podobną odwagą w stosunkach z Bogiem (zob.J3, 21; 5, 14) i w oczekiwaniu na dzień sądu (1 J 2, 28; 4, 17).Wzorem chrześcijańskiej parrezji jest spo-sób, w jaki Jezus otwarcie głosił swoje orędzie wrogo usposobionemu światu (J 7, 26; 18, 20).Zob.cnotykardynalne.Partenogeneza (gr. dziewicze narodzenie ).Zob.dziewicze porodzenie.Paruzja (gr. obecność, przyjście, pojawienie się ).Oficjalna wizytacja dokonywana przez naczelnikalub przywódcę.W najdawniej szych dokumentach chrześcijańskich (1 Tes4, 15; 1 Kor 15, 23) przez wy-raz paruzja rozumiano powrót Chrystusa w chwale pod koniec dziejów, żeby sądzić świat (Mt 24, 29-31; 25, 31-46).Będzie to dzień Pana (1 Kor 1, 8), kiedy to Chrystus drugi raz się ukaże (Hbr 9, 28);na to Jego pojawienie się chrześcijanie oczekuj ą cierpliwie (Jk 5, 7-8; 2 P 1, 16; 3, 4.12; 1 J 2, 28).Syn-optycy łączą oczekiwanie na koniec świata z zachętą do czuwania (Mt 24, 36-25, 13; Mk 13, 1-37; Ak 21,126Wydawnictwo WAM, Kraków 2002Leksykon teologiczny5-36).W Ewangelii św.Jana jest mowa o zmartwychwstaniu, które nastąpi w dniu ostatecznym (J 6,39-40, 44, 54; 11, 24).W rozmaitych wyznaniach wiary spotykamy sformułowania, że Chrystus przyjdziew chwale sądzić żywych i umarłych (zob.DH 6, 10, 13-17, 19, 30, 40-42, 76, 125, 150; ND 2-7, 9-10,12).Chrześcijaństwo wschodnie bardziej niż zachodnie kładzie nacisk na zbiorowy charakter tego przy-szłego dopełnienia, kiedy Bóg będzie wszystkim we wszystkich (1 Kor 15, 28).Niektórzy teologowiewspółcześni wolą nie mówić o drugim przyjściu Chrystusa, ponieważ paruzja jest tylko ostatecznymnastępstwem pierwszego Jego przyjścia przez wcielenie.Za Karlem Rahnerem (1904-1984) możemypowiedzieć, że to raczej świat przyjdzie do Boga podczas paruzji niż Chrystus do świata.Zob.eschatolo-gia, niebo, piekło, sąd ostateczny, zmartwychwstanie Chrystusa.Pascha (prawdopodobnie z hebr. pesah = przejście ) %7łydowskie święto rodzinne obchodzone w czasiewiosennej pełni księżyca i wspominające wyjście z Egiptu (Wj 12, 1-28; Pwt 16, 1-8).Po południu 14Nisan ofiaruje się paschalne baranki; tego wieczoru podczas paschalnego posiłku spożywa się chleb prza-śny z pieczonym barankiem.Jeżeli idzie o Ostatnią Wieczerzę, po której nastąpiło ukrzyżowanie Jezusa iJego zmartwychwstanie, to bez względu na to, czy była ona posiłkiem paschalnym (synoptycy) czy nie(Jan), zbiegła się z Paschą i towarzyszącemu jej trwającemu przez cały tydzień świętu chleba nie kwa-szonego (Mk 14, 1 -2; 12-16).Toteż chrześcijanie szybko zrozumieli, że Jezus umierający i zmartwych-wstały miał wypełnić pierwotne wyjście i jego wspomnienie podczas świąt Paschy.Upatrywano w Nimbaranka paschalnego, którego ofiara wyzwalająca usunęła grzech świata (J 1, 29; 1 Kor 5, 7).Zob.wie-czerza pańska, Wielkanoc, Wielki Tydzień, zmartwychwstanie Chrystusa.Pasja (łac. cierpienie )1.Męka Pana Jezusa.2.Opis męki Pana Jezusa czytany w Niedzielę Palmową i w Wielki Piątek.3 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki