Paxton Robert O. Anatomia Faszyzmu

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nie był mo\liwy \aden sojuszpomiędzy dwoma częściami tego, co mogło doprowadzić do powołaniapostępowej większości.Wobec braku innych mo\liwych do zrealizowa-nia opcji heterogeniczna koalicja liberałów (w ówczesnym sensie tegosłowa) i konserwatystów usiłowała po 1919 roku rządzić, nie mającsolidnej większości.Jak ju\ zauwa\yliśmy w poprzednim rozdziale, rozwiązanie przyjęteprzez premiera Giolittiego polegało na umieszczeniu faszystów na jegoliście (Blok Narodowy) do nowych wyborów w maju 1921 roku.Byłoto pierwsze z szeregu kluczowych posunięć włoskiego establishmentupolitycznego zmierzających do wykorzystania energii faszystów i ichczłonków dla własnych celów.O ile pokusa zajęcia urzędów mogła-by w normalnych czasach przemienić" faszystów, tak jak obłaskawiłai podzieliła socjalistów przed 1914 rokiem, o tyle we Włoszech w roku1921 roku nie panowały normalne czasy".Kiedy rząd pełnego najlepszych intencji, ale zdominowanego IvanoeBonomiego, centrolewicowego współpracownika Giolittiego, straciłzaufanie w lutym 1922 roku, a\ trzy tygodnie szukano nowego premie-ra.W końcu fotel premiera objął Luigi Facta, porucznik, podwładnyGiolittiego.Jego rząd utracił większość 19 lipca.Kiedy pojawiła sięnagła potrzeba, posłu\ył jako rozwiązanie tymczasowe.Niemniej jednak premier podjął energiczne kroki zaradcze.Za zgodąkróla Facta wzmocnił garnizon rzymski pięcioma batalionami zdyscy-plinowanych oddziałów alpejskich.Następnie rozkazał policji i urzęd-nikom kolejowym zatrzymać pociągi z faszystami w pięciu punktachkontrolnych i rozpoczął przygotowania do wprowadzenia stanu wy-jątkowego.Tymczasem Mussolini pozostawił otwartą furtkę do zawarcia po-rozumienia politycznego.Kilku starych polityków próbowało roz-wiązać kryzys, zmieniając" Mussoliniego robiąc z niego ministraw następnym gabinecie liberalno-konserwatywnej koalicji.Wieko-wy ju\ twórca układów Giolitti był powszechnie uwa\any za najbar-dziej prawdopodobnego wybawcę (to on wyeksmitował D'Annunziasiłą w 1920 roku i w 1921 roku wpisał Mussoliniego na swoje listy114Zdobywanie władzywyborcze), ale jemu nie spieszyło się do przyjęcia urzędu, a Mussolinina spotkaniach ze swoimi reprezentantami nie wypowiadał się jed-noznacznie.Dalej na prawo były nacjonalistyczny premier AntonioSalandra tak\e oferował ministerialne fotele partii Mussoliniego.Kie-dy sąuadristi rozpoczęli mobilizację, rozmowy te zostały wyciszoneprzez wzajemną rywalizację, przez odmowę większości socjalistówwspierania bur\uazyjnego" rządu, przez brak decyzji, czy włączyćMussoliniego czy te\ nie oraz przez wykalkulowane przez Mussoli-niego wahanie.Socjaliści przyło\yli się nieco do pogłębienia sytuacji kryzysowej.Chocia\ niemal połowa socjalistycznych deputowanych, prowadzonaprzez Filippo Turatiego, w końcu zgodziła się 28 lipca wesprzeć cen-trowy rząd bez Mussoliniego, jeśli tylko uda się taki stworzyć, drugapołowa wykluczyła ugodowców z partii za zdradziecką kolaboracjęklasową.Włoska lewica mogła się zgodzić jedynie na strajk generalny31 lipca.Chocia\ określono go jako strajk w obronie praworządności",którego zamiarem było odbudowanie władzy konstytucyjnej, w efekcierozdmuchał on apel Mussoliniego o postawienie tamy rewolucji.Jegoszybkie załamanie tak\e odsłoniło słabość lewicy.Zrodki nadzwyczajne zastosowane przez premiera Factę prawiezablokowały marsz faszystów w pazdzierniku.Czterystu policjantówzatrzymało pociągi wiozące dwadzieścia tysięcy czarnych koszul"w trzech punktach kontrolnych Chata Vecchia, Orte i Avezzano.Około dziewięciu tysięcy czarnych koszul", którym udało się ominąćpunkty kontrolne, lub szli pieszo, kontynuowało marsz.28 pazdzier-nika1 u bram Rzymu zebrał się kolorowy tłum, słabo uzbrojony, w pro-wizorycznych mundurach, zle zaopatrzony w \ywność i wodę, a dotego coraz bardziej zniechęcony padającym deszczem. W staro\ytneji współczesnej historii trudno znalezć próbę zdobycia Rzymu, która ju\na samym początku tak nędznie by się nie powiodła"2.Król Wiktor Emanuel III powstrzymał się w ostatniej chwili.Od-mówił premierowi podpisania dekretu o stanie wyjątkowym.Nie zgo-dził się na to, aby zmusić Mussoliniego do odkrycia kart i wyrzucenia czarnych koszul" z Rzymu siłą.Odrzucił wysiłki Salandra zmierzającedo uformowania nowego rządu konserwatywnego bez Mussoliniego,Zdobywanie władzy 115który do tego czasu zdą\ył ju\ odmówić Salandrowi udziału w koali-cji [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki