polski matura sciaga1

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wizja Arystotelesa jest jednak utopijna, gdyż już owo rozstrzygnięcie w kwestiach nie sprecyzowanych w prawach niesie możliwość błędu.Jakie „pułapki” szykować może sprawowanie władzy i jakie istnieją z nich wyjścia, proponuję prześledzić, opierając się na utworach literackich różnych epok.Jednym z najwcześniejszych utworów, w których poruszony jest problem władzy, jest Antygona Sofoklesa.Autor przedstawia w nim tragiczny konflikt Kreona, który, będąc królem Teb, wybierać musi między prawem państwowym a boskim.Chcąc zachować ład i sprawiedliwość w państwie, doprowadza do śmierci trzech osób:Antygony, Eurydyki i Hajmona.Czy czyni słusznie? - sprawa dyskusyjna.Jako głowa państwa, przekonany jest o konieczności wyraźnego odróżnienia dobra od zła, dlatego decyduje się na wydanie zakazu grzebania zwłok zdrajcy - Polinejkesa.Sprzeciwia się tym samym prawom boskim, w myśl których należy godnie pogrzebać zmarłego, niezależnie od tego kim był.Decyzja Kreona ma głęboki charakter moralny, gdyż król nie ma prawa decydować o pośmiertnych losach poddanego.Jego kompetencje ograniczają się do życia doczesnego, ziemskiego, a po śmierci człowiek przechodzi pod władanie innego króla - Hadesa.Konieczność zachowania sprawiedliwości w państwie i uniknięcia podobnych sytuacji w przyszłości sprowadza na Kreona boży gniew.W momencie kiedy zachodzi konflikt między polityką państwa a religią, władza zdaje się być przekleństwem.Kreon jest bowiem wyznawcą tej samej religii co zwolennicy pochowania Polinejkesa.Zatem występek przeciw jej nakazom dotyka go bezpośrednio.Jednak przede wszystkim jest królem Teb i jego naczelnym obowiązkiem jest prowadzenie praworządnej i sprawiedliwej polityki.Inne względy musi usunąć na bok.Kara, jaka spada na Kreona za przekroczenie praw boskich, jest okrutna.Aby konsekwentnie egzekwować swoje zakazy, skazać musi na śmierć własną bratanicę Antygonę.Jej śmierć pociąga za sobą samobójstwa dwóch bliskich mu osób: Hajmonai Eurydyki.Czy władza w rękach Kreona jest więc przywilejem? W moim odczuciu - absolutnie! To jedynie obowiązek bycia bezwzględnym wobec wszystkich przedstawicieli społeczeństwa w celu zachowania ładu w państwie oraz przekleństwo wynikające z konfliktu dwóch wartości.Kreon wprowadza praworządność w państwie, ale koszty, jakie ponosi, są ogromne.Władza to także wyrzeczenia, konieczność poświęceń, ponoszenie okrutnych czasem konsekwencji własnych decyzji oraz absolutny imperatyw porzucenia troski o względy osobiste.W przypadku Kreona władza stała się ciężkim brzemieniem, które musiał dźwigać.W nieco podobnym położeniu znalazł się Konrad Wallenrod - tytułowy bohater powieści poetyckiej Adama Mickiewicza.W trosce o losy swej ojczyzny Konrad zmuszony jest sprzeciwić się dwóm kodeksom: rycerskiemu i religijnemu.Znającpotęgę Prus, ma świadomość, że jedyna skuteczna droga walki z nimi to podstęp.Przeklina ją jednak, gdyż jest ona niezgodna z zasadami honoru rycerskiego, któremu hołduje.W rozmowie z żoną bohater wyznaje:Jeden sposób, Aldono, pozostał Litwinomskruszyć potęgę zakonu, mnie ten sposób wiadomy.Lecz nie pytaj, dla Boga! Stokroć przeklęta godzina,w której od wrogów zmuszony, chwycę się tego sposobu.Mimo iż system wartości Konrada zakazuje mu skorzystać z tej haniebnej drogi, jednak bohater, targany troską o losy Litwy, decyduje się z niej skorzystać.Skazuje się w ten sposób na wewnętrzne rozdarcie, życie w niezgodzie z własnymi ideałami.W imię dobra powszechnego godzi się realizować słowa Machiavellego (motto utworu):Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczeniaTrzeba być lisem i wilkiem.Dla ratowania swego kraju młody Walter musiał także poświęcić szczęście osobiste.Plan pokonania Prus wymagał bowiem rezygnacji z miłości do Aldony, porzucenia domu i stabilizacji, a tym samym unieszczęśliwienia małżonki.Tragiczne życie bohatera wieńczy samobójcza śmierć.Cena, jaką przyszło zapłacićWallenrodowi za władzę, jaką zyskał, wychowując się w zakonie krzyżackim, była wielka.Fakt, że dorastał wśród Prusaków, co później stanowiło podstawę jego władzy, stał się przekleństwem młodego mężczyzny [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki