TOMASZ Z AKWINU suma 12

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tomasza w poprzednim artykule, że grzechy powszednie różnią się rodzajowo odśmiertelnych, a tu znowu uczy.że jedne i drugie są podobne rodzajowo.Nie ma tujednak sprzeczności, gdyż św.Tomasz mówi o podobieństwie ze względu na to, że wjednym i drugim wypadku nie ma należnego porządku, bynajmniej jednak nie przeczyich różnicy ze względu na przedmiot.Q.88, 4.Ten sam co do liczby czyn nie może być naprzód powszednimgrzechem, a potem śmiertelnym lub odwrotnie, ale często bywa, że to co w pewnychwarunkach byłoby tylko grzechem powszednim, w innych warunkach jest grzechemśmiertelnym, a mianowicie wtedy, gdy ktoś tak postępuje, jakby w tym grzechustawiał swój ostateczny cel.Q.88, 5.Mistrzem scholastycy nazywali autora Libri IV Sententiarum: PiotraLombardczyka ( 1160), biskupa paryskiego.Prawie wszyscy wielcy doktorzyśredniowieczni pisali komentarze do tych Sentencyj.Należał do nich także św.AlbertWielki, św.Tomasz, św.Bonawentura i wielu innych.Okoliczności to pewne warunki naszego postępowania, takie jak: kto? (działa),co? czym? z czego? gdzie? kiedy? i dlaczego?To, co z natury swej byłoby tylko grzechem powszednim, np.kłamstwo dlażartu może wskutek okoliczności w konkretnych warunkach być grzechemśmiertelnym np.gdy wywołuje zgorszenie z powodu miejsca i osoby, która oweżartobliwe kłamstwo wypowiada (biskup w kościele podczas nabożeństwa).200Q.88, 6.Z ostatnich słów Odpowiedzi zdawałoby się wynikać, że grzechynierozmyślne.np.pierwsze złe odruchy, nie należą do tego samego gatunku, coanalogiczne grzechy rozmyślne.Natomiast w q.72, a.5 ad 1 św.Tomasz wypowiadawręcz odmienne zdanie.Nie zachodzi tu jednak sprzeczność, gdyż czynnośćnierozmyślna i rozmyślna, np.w postaci odruchu gniewu przed przyzwoleniem i poprzyzwoleniu, pod pewnym względem należą do tego samego gatunku moralnego, apod pewnym względem nie należą, zależnie od tego, jaką zasadę stanowiącą ozróżnicowaniu gatunkowym bierzemy pod uwagę.Należą do tego samego gatunku zewzględu na to, że czynność nierozmyślna zmierza do tego samego przedmiotu corozmyślna; należą do różnych gatunków ze względu nato, że czynności rozmyślne inierozmyślne mają zupełnie inny charakter.Q.89, 1.Habitualny blask cnoty to jej trwałe piękno, promieniujące napostępowanie człowieka; blask aktualny, czyli uczynkowy to jakby błysk światła,który na chwilę olśni, rozświeci i znika.Otóż grzech powszedni uniemożliwia ówblask uczynkowy.ale bynajmniej nie niszczy trwałego blasku i piękna cnoty.Q.89, 2.Mamy tu pięknie wykorzystane porównanie św.Pawła Apostoła wzastosowaniu do grzechu powszedniego, który tak często przyczepia się do naszychcodziennych trosk o rzeczy ziemskie, powodując, że nasz zapał religijny i zrywymoralne stają się podobne do słomianego ognia.Q.89, 3.Przeciwny pogląd głosił Duns Szkot, twierdząc, że w staniesprawiedliwości pierwotnej Adam i Ewa, zanim popełnili grzech śmiertelny, moglipopełnić niejeden grzech powszedni.Zw.Tomasz natomiast.wychodząc z założenia,że w stanie sprawiedliwości pierwotnej istniało całkowite i pełne podporządkowanieniższych sił psychicznych rozumowi, a rozumu Bogu - wyklucza całkowicie takąmożliwość.Q.89, 4.Inna jest natura umysłu anielskiego, a inna ludzkiego.My do poznaniaprawdy dochodzimy przez tworzenie pojęć na drodze odrywania cech ogólnych ztworzywa dostarczonego nam przez zmysły, następnie te pojęcia porównujemy,tworząc sądy.a z sądów n zestawiając je odpowiednio, wyciągamy wnioski, czylirozumujemy.Nic podobnego u aniołów i czartów Ich umysł jest intuicyjny.Wgotowych pojęciach widzą od razu całą ich zawartość.Nie potrzebują więc trudzić sięrozumowaniem.Pożądanie odpowiada poznaniu.Czym w poznaniu są zasady, tym wpożądaniu są cele; czym w poznaniu wnioski, tym w pożądaniu środki.Ku środkomaniołowie dobrze i zli zwracają się jedynie ze względu na cel ostateczny, któryaniołowie dobrzy stawiają w Bogu, zli zaś w sobie [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki