Carson Ekonomia polityczna mutualizmu

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dlatego stan równowagi końcowej podlega ciągłym zmianom i w konsekwencji nie zostaje nigdyosiągnięty.Mimo iż w praktyce gospodarka nigdy do takiego stanu nie dociera, ma on istotneznaczenie.Po pierwsze, jest on niczym mechaniczny królik goniony przez psa.Nie można go nigdydogonić i zawsze ulega zmianom, wskazuje jednak kierunek, w którym pies się porusza69.Ach tak! Tak więc problem Rothbarda z Marshallowskimi nożycami polegał na tym, żeMarshall stał na stanowisku, iż można cenę równowagi lub długi okres osiągnąć w praktyce!Co ciekawe, nie przypominam sobie, żeby Marshall kiedykolwiek przedstawił takie twierdzenie.Musimy być jednak ostrożni i rozróżniać austriackie koncepcje stanu końcowego ikońcowej równowagi od gospodarki jednostajnie działającej. Długi okres Marshalla, choćdość podobny do końcowej równowagi , różni się znacząco od jednostajnie działającejgospodarki.Ta druga to wyobrażenie statycznej gospodarki, w której nie występują zmiany. Długiokres , z kolei, to cel, do którego gospodarka stale dąży w wyniku subiektywnych wartościowań204-206.68 Tamże, s.464.69 Murray Rothbard, Ekonomia wolnego rynku, t.2, przeł.Rafał Rudowski, Warszawa: Fijorr Publishing, 2007, s.11.44uczestników rynku i fluktuacji rynkowych (bardzo podobnie do naturalnej ceny Adama Smitha).F.Synteza MarshallowskaAlfred Marshall, założyciel tak zwanej szkoły neoklasycznej, był też pierwszymważniejszym ekonomistą, który próbował pogodzić teorie Ricarda z marginalistami.W ślad zaszkołą Seniora-Longfielda, tak, jak interpretował ją Mill, Marshall traktował wstrzemięzliwośćkapitału ( czekanie ) jako kolejną, oprócz pracy, formę nieużyteczności.Scalił je następnie wzunifikowaną teorię kosztów realnych jako czynnika determinującego cenę.Według Milla zyskbył zapłatą za wstrzemięzliwość kapitalisty, tak jak płace były zapłatą za pracę.OwaMarshallowska synteza stosowała praktycznie cały aparat pojęciowy marginalizmu, lecz70pozostawała bliższa duchem teoriom produkcji Ricarda i Milla.Mówiąc o zyskach jako koszcie kapitału, Marshall przedstawił je w kategoriachsubiektywnych: jako zwrot (return) konieczny, aby nakłonić kapitalistę do zainwestowania kapitałuna rynku. Jak powszechnie wiadomo, nie oferowano by zapłaty za użytkowanie kapitału, gdybynie oczekiwano żadnego zysku z jego zastosowania.W przeciwieństwie do teorii wartości dodanejRodbertusa i Marksa, teoria Marshalla uznawała wartość wymienną za rezultat obu czynników: pracy i czekania.Marshall rozróżniał, dość podobnie do B�hm-Bawerka, procent brutto oraz71procent netto będący wynagrodzeniem za czekanie.O zysku z kapitału jako nagrody za wstrzemięzliwość oraz czekaniu (czy też preferencji czasowej , jak to woleli ująć austriacy), powiemy dużo w następnych dwóchrozdziałach.Na razie zadowólmy się stwierdzeniem, że wartość rynkowa wstrzemięzliwości, takjak austriacka stopa preferencji czasowej, ulega poważnym zmianom za sprawą takich czynników,jak struktura własności i prawne ograniczenia narzucone na konkurencję na rynku kapitałowym.Marshall przedstawił dwa czynniki determinacji cenowej Ricarda, pracę i rzadkość, jakodwa ostrza nożyc. Równie sensowne jest spieranie się, czy to dolne, czy górne ostrze nożyczek72tnie papier, jak o to, czy wartością rządzi użyteczność, czy koszt produkcji.Marshall uważał, że Ricardo położył zbyt duży nacisk na znaczenie kosztów, ceny zasobów,bagatelizując popyt i użyteczność.Jeśli chodzi o zaniedbanie przez Ricarda strony popytu, Marshallstwierdził, że niedawno znalazła się ona w centrum uwagi ze względu nacoraz powszechniejsze przekonanie, że Ricardowski nawyk kładzenia nadmiernego nacisku na stronę70 Dobb, Theories of Value and Distribution, s.112-3; Meek, Studies in the Labour Theory of Value, s.123, 245-6 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki