Pajewski Janusz I Wojna wiatowa

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.5) Rząd serbski nie zdaje sobie jasno sprawy ze znaczenia tego\ądania, ale zgadza się na współpracę, która byłaby zgodna zwymaganiami prawa narodów.6) Rząd serbski poczytuje za swój obowiązek wdro\yć śledztwoprzeciwko osobom zamieszanym w zamach sarajewski, znajdującym się naterenie Serbii.Nie mo\e natomiast zgodzić się na udział w śledztwieorganów władz austro-węgierskich, mo\e im natomiast komunikowaćwyniki śledztwa.Następne cztery \ądania dotyczyły spraw mniejszej wagi.Odpowiedzserbska kończyła się oświadczeniem, \e gdyby rząd cesarski ikrólewski nie był nią w pełni usatysfakcjonowany, rząd serbski gotówjest przyjąć rozwiązanie pokojowe i oddać sprawę Trybunałowi Haskiemubądz te\ wielkim mocarstwom12.12 Tekst noty datowanej 20 VII 1914.�sterreich-UngarnsAussenpolitik, nr 10395, s.515-518, Odpowiedz serbska, ibidem nr10648, s.660-663.Aneksy s.666-704.49Jak ocenić nale\y wymianę not pomiędzy Wiedniem i Belgradem? Czy byłto sukces dyplomatyczny Austro-Węgier? Formalnie niewątpliwie tak.Serbia została upokorzona, zmuszona do przyjęcia ostrych warunków.Zgłoszone przez rząd serbski zastrze\enia w pewnym tylko stopniuratowały zadraśniętą godność narodową Serbów.Tote\ w Europie dośćpowszechnie szerzyło się przekonanie o zwycięstwie dyplomatycznymmonarchii habsburskiej.Impulsywny Wilhelm II zawyrokował: Więcej,ni\ mo\na było oczekiwać.Wielki sukces moralny Wiednia; ale odpadawszelki powód do wojny.Giesl mógł spokojnie zostać w Belgradzie".Wojnie tej chciano nadać charakter lokalny, charakter ekspedycjikarnej" przeciwko Serbii.Spodziewano się, \e Rosja podobnie jak wroku 1909, podobnie jak w roku 1913 cofnie się przed udzieleniempomocy zbrojnej Serbii, zwłaszcza Serbii stojącej pod zarzutemkrólobójstwa.Liczono, \e tak jak w roku 1909 odniesie skutek naciskBerlina w Petersburgu.Brano oczywiście pod uwagę i mo\liwośćinterwencji rosyjskiej, a więc wojny z Rosją, ale to ju\ na dalszymplanie.W chwili rozstrzygającej spoglądano z Wiednia na Berlin i naPetersburg.Wiadomości z Berlina były pomyślne i dawały pewność, \esprzymierzeniec niemiecki nie zawiedzie w dniach próby.Inaczej było w Petersburgu; tu nale\ało się liczyć z komplikacjami.Rząd Rzeszy stanął na stanowisku, \e konflikt austriacko-serbski jestsprawą lokalną, którą rozstrzygnąć powinny wyłącznie Austro-Węgry iSerbia; włączenie się w tę kwestię innego państwa mogłoby wywołaćdaleko idące konsekwencje z uwagi na zobowiązania sojuszniczemocarstw.Niemcom zale\ało, rzecz prosta, przede wszystkim nastanowisku Rosji; postawa Rosji przesądzała, czy konflikt austriacko-serbski przybierze szersze rozmiary, czy te\ da się umiejscowić.Uderzono więc w czułą strunę i wytoczono cię\ki antyserbski argument;jeśli wielkie monarchie nie opowiedzą się po stronie Austro-Węgier,jeśli nie potępią radykalizmu, który nie wzdraga się przedkrólobójstwem, jakie\ będzie to miało konsekwencje dla ideimonarchicznej? Rosja jest w tej mierze zainteresowana w tym samymstopniu co i Niemcy13.Wydaje się, \e Niemcy początkowo odnosili wra\enie, i\ państwazachodnie nie'sprzeciwią się lokalizacji konfliktu.Pomimo znanejstanowczej postawy prezydenta Poincarego nie sądzili, aby Francjapoparła ewentualne wojenne zamiary Rosji.Byli równie\ przekonani, \erząd brytyjski nie wmiesza się do konfliktu austriacko-serbskiego,pozostanie wobec niego obojętny, \e nie \yczy sobie konfliktuaustriacko-rosyjskiego, gdy\ upatrywałby w nim niebezpieczeństwowojny europejskiej, wojny czterech mocarstw (Rosja i Francjaprzeciwko Niemcom i Austro-Węgrom)14.W tych warunkach uznano w Berlinie pośpiech za nakaz chwili; odmowa13 Kanclerz do ambasadorów w Pary\u, Londynie i Petersburgu, Berlin21 VII.I.Geiss, Julikrise.t.T.nr 188, s.264-266.50 '4Lichnowsky do Greya, London 25 VII, I.Geiss, Julikrise, t [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki