Wojtyla Karol Poezje wybrane

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kolejno wydawane przez Po-et� utwory sygnalizuj� zwi�zki z aktualiami spo"ecznymi.Kamienio"om z ko�ca 1957 roku jest odpowiedzi� na wyda-rzenia w Poznaniu, kiedy to robotnicy po raz pierwszy upo-mnieli si� o sens pracy, o ucz"owieczenie ich codziennegowysi"ku, Narodziny wyznawców oraz Ko�ció" odnosz� si� doprzemian zachodz�cych w spo"ecze�stwie po Soborze Wa-tyka�skim II, My�l�c Ojczyzna to poetycka ekspresja zwi�-zana z Tysi�cleciem narodu, Rozwa�anie o �mierci propo-nuje ogl�danie �mierci w perspektywie zmartwychwstaniaChrystusa, za� Stanis"aw opisuje misterium Ko�cio"a trwa-j�cego w cz"owieku, który �yje i dzia"a w ziemi trudnej jed-no�ci.Najwi�cej aktualno�ci tkwi"o jednak, by raz jeszczepowo"a� si� na analizy ksi�dza Pasierba, w rozwa�aniuspraw ponadczasowych: wieczny Bóg i niewymienny cz"o-wiek , jego godno��, sumienie, wymagaj�ca bohaterstwa164uksw wiersze 17/04/2003 13:48 Page 165wolno��, te w"a�nie sprawy, wypowiadane z g"�bokim prze-konaniem, by"y i s� wa�nym g"osem w czasach nie tylkopoetyckiego pomieszania j�zyków.Obowi�zek poezjiNie czytajmy wierszy Karola Wojty"y jako udramaty-zowanych, teologicznie prawowiernych katechez ani tym bardziej jako traktatów �ci�le filozoficznych.Ichwyrafinowana forma wymaga, co prawda, skupionejlektury i aktywno�ci interpretacyjnej, niemniej daje po-czucie obcowania z najprawdziwsz� poezj�.Nie wolnouto�samia� poetycko�ci z sentymentalno�ci� albo nierze-czywisto�ci�.Nale�y raczej wi�za� j� z ods"anianiem po-rz�dku ukrytego przed ogl�dem zmys"owym, a tak�ez eksponowaniem nadziei dotycz�cych eschatologicznychwymiarów �ycia.Poetyckie widzenie charakteryzuje pa-mi�tajmy prywatno�� i od�wi�tno��, zarówno j�zyka,jak i �yciowego do�wiadczenia.Tylko ci, którzy potrafi�wykorzysta� te dary, zdobywaj� si� na g"�bsze wejrzenie,po prostu, widzenie tego, co realne, cho� zazwyczaj bywaono przes"oni�te albo nazbyt przyozdobione spo"ecznymikonwencjami.Poeta ma zdolno�� wnikania w ukryte stany rzeczy.Ws"uchuje si� w s"owa, poszukuje ich czystej barwyi d�wi�ku.Walczy o dost�p do �wiata nieustannie zasypy-wanego przez potoczno�� i ma"ostkowo�� kultury.St�dbierze si� wra�enie statyczno�ci poezji Wojty"y, któr� na-zwa"bym statyczno�ci� wizualn�.Albowiem co zauwa-�y"a Zofia Zar�bianka ruch w tej poezji odbywa si�165uksw wiersze 17/04/2003 13:48 Page 166zawsze do wewn�trz i nie przenosi si� w"a�ciwie na wyda-rzenia zewn�trzne, stanowi�ce jedynie ram� dla ducho-wej akcji.Zderzenie unieruchomionych bohaterów i zre-dukowanej do minimum akcji z ruchem o charakterzeduchowym wywo"uje jednak silne napi�cie.Mimo znie-ruchomienia postaci, czytelnik odbiera wra�enie.swoistego ruchu, którego pocz�tek i przyczyn� wyznaczamy�l.Tu te�, jak mo�na wnosi�, bije jedno z najg"�bszych�róde" niepowtarzalno�ci poetyckiej dykcji2.To wcale nie paradoks: wiersz staje si� autentyczny do-piero w momencie, gdy zjednoczy w sobie krystaliczno��,muzyczno�� wewn�trzn� s"owa oraz konkretne prze�ycie.Skoro wi�c chcemy stawa� si� coraz pe"niej chrze�cijana-mi, próbujmy zg"�bia� poetyckie s"owo Karola Wojty"y,co nale�y potraktowa� jako obowi�zek i zadanie jedno-cze�nie.Przecie� w rzeczywisto�ci nieba nasza twórczaaktywno�� nie ustanie.Doprawdy, nie ustanie.Warszawa, stycze� 2003ks.Jan Socho�2Zob.Z.Zar�bianka, Promieniowanie my�li, promieniowanie ducha, Tygodnik Powszechny 2003 nr 3, s.11.166uksw wiersze 17/04/2003 13:48 Page 167NON SONO SOLO POICH� TREMO(Sulla poesia di Karol Wojty"a)Un onore storicoRimane un onore storico il fatto che proprio noi, Po-lacchi attualmente viventi, abbiamo goduto della pos-sibilit+" di una cos� profonda vicinanza con Giovanni Pao-lo II, il Papa.Eppure tanti prima di noi aspettavano undono di tal genere.Ricordiamo i poeti del periodo delromanticismo le cui visioni religiose e politiche haespresso, in maniera poetica, Juliusz S"owacki nei suoifamosi versi scritti nel dicembre del 1848.Batte, Iddio in mezzo alle conteseDi una campana enorme il suono,Per questo Papa SlavoUn sicuro trono.Di fronte alle spade quello non fuggir+",Non come quell Italico,E come Iddio impavido alla pugna andr+":Giacch� il mondo per lui � cenere.La succitata dichiarazione aveva un suo reale fonda-mento.I Romantici, in genere, non si esprimevano positi-vamente sul papato di quei tempi, giacch� l operato diGregorio XIV, il quale condann� l insurrezione polacca167uksw wiersze 17/04/2003 13:48 Page 168di Novembre, cos� come del suo successore Pio IX, si op-poneva alle aspirazioni indipendentiste e antiassolutistedei Polacchi.Per questo Mickiewicz ha avuto il coraggio,durante un incontro con Pio IX, di dirgli in faccia questeparole piene di rabbia: Sappia, che lo spirito di Dio si tro-va oggi nelle casacche del popolo di Parigi.Se riportiamoalla mente le scene del famoso romanzo di S"owacki,Kordian, e soprattutto il personaggio del Papa con le scar-pette dorate e con la tiara su cui stava appollaiato unpappagallo dal collo rosso, allora capiremo facilmente finoa che punto i poeti del romanticismo non accettavano lapolitica dello Stato Pontificio.Per questo aspettavano conviva speranza qualcosa di nuovo nell operato papale.Nella situazione storica della fine del XX secolo, dopoil Concilio Vaticano II, in cui si � sancito che la Chiesanon esercitasse pi� un ruolo di dominio ma di servizio,questo Papa, proveniente dal popolo dei Polacchi, vuolveramente intendere il suo potere cos� come lo hannosognato S"owacki e Mickiewicz [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki