Koper Sławomir Afery i skandale Drugiej Rzeczypospolitej

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Interesującym dokumentem są wspomnienia Samuela290 Zamach na Pierackiego i Bereza KartuskaPodhajeckiego, członka Komunistycznej Partii Polski, wysłanegodo Berezy po zajściach we Lwowie.Relacja została opubli-kowana w 1958 roku, w czasach głębokiego PRL, co wyjaśnia jejformę i treść.Oczywiście należy odrzucić całą komunistycznąretorykę, a wspomnienia traktować z lekkim przymrużeniem oka,szczególnie zaś opisy niezłomności bolszewickich działaczy, któ-rych żadne tortury nie potrafiły złamać.Relacja Podhajeckiegojest cenna z innego powodu - podobne opisy przez całe dzie-sięciolecia kształtowały opinie o Berezie Kartuskiej.A do dziśpodobne informacje można znalezć w historiografii rosyjskiej,białoruskiej czy ukraińskiej.Relacja jest wyjątkowo tendencyjna - można odnieść wraże-nie, że w Berezie przebywały jednocześnie tysiące ludzi, a wszy-scy byli komunistami.Stwierdza nawet, że w dniu jego przy-bycia zwolniono wszystkich endeków i Ukraińców", dając dozrozumienia, że pozostali wyłącznie wielbiciele Moskwy.Drugąciekawostką jest podawana przez Podhajeckiego nieprawdopo-dobna wręcz liczba osób niepełnosprawnych (oczywiście ko-munistów), którzy przybywali do Berezy.Takie przypadki rze-czywiście się zdarzały, wspominał o tym nawet zrównoważonyMackiewicz: Zresztą byli wśród nas prawdziwi wariaci.Kiedyśmy biegali- w Berezie wszystko robiło się biegiem - kuśtykała za każdąsalą, wywracając się od czasu do czasu, pewna ilość kalek, któ-rym na torturach połamano jakieś kości, a biegało z nami trzechwariatów, których oskarżono o symulację.Dość dantejsko to wy-glądało".Podhajecki poszedł oczywiście dalej.W jego wspomnieniachzastanawia, gdzie władze sanacyjne znalazły tylu niepełnospraw-nych bolszewików? I czy w ogóle w KPP byli jacyś zdrowi dzia-łacze? Według narratora do Berezy trafiali niemal sami inwali-dzi lub konający.A jeżeli już dojechał ktoś zdrowy, to na skutek gimnastyki" szybko stawał się kaleką:Kontrowersje291 Z niesłychaną szybkością zwalaliśmy się na cementową po-sadzkę i w mig zrywaliśmy się, by znowu upaść.Rozbijaliśmysobie głowy, kolana i w straszliwym tłoku jeden drugiemu wybi-jał zęby".Strażnicy ze szczególnym okrucieństwem znęcali się nad upo-śledzonymi fizycznie: Kulawy na obie nogi Rosentreber, szewc z Sambora, musiałrazem z nami brać udział w tym morderczym biegu.Wciąż sięprzewracał.Policjant Zwierkowski biegł koło niego i śmiejąc się,�pomagał� mu wstawać butem".Na wyjątkową uwagę zasłużył strażnik o nazwisku Próchinie-wicz: Przy takiej gimnastyce Próchiniewicz tratował nogami towa-rzysza Germaniskiego z Wilna, zamordowanego potem 9 maja,grzmocił pięściami w plecy gruzlika Princa, bił po twarzy siwegojak gołąb Edmunda Deglera, kandydata robotniczego na senatoraz Zagłębia Dąbrowskiego, pastwił się nad młodziutkim Czaplic-kim z Kielc i dziesiątkom z nas odbił nerki i płuca".Oczywiście komuniści byli wyjątkowo odporni na tortury.Kiedy przybył nowy transport zwolenników Kremla, to mimookrutnego bicia nikt z nich nie jęknął", co miało strażników do-prowadzać do wściekłości".W transporcie znajdował się członek zarządu Związku Zawo-dowego Handlowców o nazwisku Hagiel, który w więzieniu stra-cił wzrok.To miało stać się kolejnym powodem zabawy policjan-tów.Podcinano go podczas przemarszu przez ścieżkę zdrowia",zmuszano do meldowania w przepisowej odległości i kierunku,dyscyplinując za pomocą pałki.Z transportem z Krakowa przybył Samuel Markus chory nagruzlicę kości.Nie mógł poruszać się biegiem, wobec czegootrzymał kilkadziesiąt uderzeń pałką w pięty i nie mógł teraznie tylko biegać, ale nawet chodzić".Według Podhajeckiego żad-ne schorzenie nie zwalniało od obowiązków, a posłuszeństwo292 Zamach na Pieracklego I Bereza Kartuskawymuszano biciem.Strażnicy ciężko chorego na serce Rumiń-skiego walili pięściami w klatkę piersiową, bili po nerkach, ko-pali w brzuch".Oczywiście Rumiński dostał ataku serca i ledwolekarz go odratował".Ten medyk musiał być niezłym fachow-cem, skoro Bolesław Rumiński przeżył jeszcze 35 lat.Zrobił ka-rierę w elicie PRL (dwukrotny minister, członek KC PZPR, RadyPaństwa, poseł) i zmarł w 1971 roku.Przeżył zresztą większośćstrażników z Berezy, co jak na ciężko chorego na serce, skatowa-nego człowieka było niezłym osiągnięciem.Podhajecki nie byłby sobą, gdyby niemal na każdym kroku nieopisywał ze szczegółami znęcania się policjantów nad chorymikomunistami: Bardzo wielu z nas przybyło do Berezy z rozmaitymi choro-bami nabytymi w więzieniach.Sporo aresztantów było już w po-deszłym wieku, jak Redler, Grosz, Więckowski i inni.InspektorKamala-Kurchański nakazał lekarzowi zwolnić od ciężkich robóttylko małą garstkę.Policjanci nazywali ich �umierajkami� i za-trudniali przy porządkowaniu bloków aresztanckich.W drugiej połowie maja inspektor doszedł do wniosku, żeczyszczenie klozetów lub szorowanie podłóg to nie żadna pracai wobec tego trzeba �umierajkom� dać, jak sam się wyraził, �lek-ką� pracę: tłuczenie cegieł.W głębokim przysiadzie przez cały czas pracy ciężko chorzytłukli drobnymi młotkami cegły [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki